ازدواج سفید یا همزیستی سیاه ؟!! مزایا و معایب ازدواج سفید چیست؟

ازدواج سفید یا همزیستی سیاه

پدیده ازدواج سفید، پیامد یکی از صدها جنبشی است که در میانه راه به انحراف کشیده شد. این پدیده اوّلین بار در ایالات متحده آمریکا و در جریان جنبش آزادی زنان رواج یافت. در این جنبش که برای حمایت از حقوق زنان و آزادی آنها آغاز شده بود به بهانه تعهدات ازدواج رسمی، ایده زندگی بدون تعهد با عنوان ازدواج سفید مطرح شد. ایده هایی که در ظاهر، آزادی زنان از تعهدات جامعه سنّتی را به دنبال داشت. ولی گذشت زمان اثبات کرد این نوع ازدواج در باطن بیشترین آسیب را به جامعه زنان وارد کرده است. متأسفانه علیرغم موانع قانونی و شرعی در سالهای اخیر این پدیده در کشور ما نیز رواج پیدا کرده است. دلایل متعدد اجتماعی و اقتصادی برای استقبال جوانان به این پدیده وجود دارد که بسیار حائز اهمیت است. مضاف بر این که مرور مزایا و معایب ازدواج سفید به طور شفاف برای جوانان شاید بهترین راه برای مواجهه با این موضوع باشد.

ازدواج سفید چیست؟

اگر ازدواج قانونی، مطابق با قوانین هر کشور به طور علنی و با ثبت در مراجع قانونی آغاز میشود، ازدواج سفید تنها با تصمیم یک زوج و بدون ثبت قانونی آغاز میشود. یعنی کافی است یک زوج تصمیم بگیرند تا در یک خانه با هم زندگی کنند تا تعبیر ازدواج سفید برای آنها صدق کند. البته عنوان ازدواج سفید تنها در کشور فرانسه به ازدواجی توافقی بدون رابطه جنسی اطلاق میشود. چنین ازدواجی که به دلایل نفع مادی از قبیل اجازه اقامت صورت میگیرد در واقع نوعی قرارداد است. ولی در سایر کشورها هریک از زوجین میتوانند با ارائه درخواست ازدواج سفید از طرف مقابل بدون هیچ ثبت قانونی، تعهد و یا حق و حقوقی، شریک زندگی فرد مقابل شوند. البته در بسیاری از کشورها صرف اعلام همخانه بودن زوجین در نهادی مثل شهرداری شهر، برای رسمی و قانونی دانستن این نوع ازدواج کافی است و فرزندان حاصل از این ازدواج نیز مشکلی از لحاظ قانونی ندارند. در حالی که در کشور ما اگر ازدواج شرعی و قانونی ثبت نشده باشد ولو در قالب ازدواج موقت، فرزند حاصل از این ازدواج نامشروع محسوب میشود.

علل رواج ازدواج سفید در ایران

• شرایط اقتصادی

بدون تردید شرایط سخت اقتصادی کشور یکی از عوامل زمینهساز رواج ازدواج سفید است. از یک سو آغاز زندگی مشترک ولو در سادهترین حالت مستلزم صرف هزینههای گزافی بابت اجاره مسکن و احتمالاً هزینه های مراسم عروسی است. از سوی دیگر شروط ضمن عقد و تعهدات اقتصادی ازدواج از جمله لزوم پرداخت نفقه توسط مرد و مهریه عندالمطالبه بار سنگینی است که از عهده بسیاری از جوانان خارج است. این در حالی است که اغلب جوانان در یافتن شغل و کسب درآمد برای مخارج خود نیز موفق نیستند چه رسد به تأمین مخارج زندگی متأهلی.

• افزایش سن ازدواج

کمترین تأثیر تغییر شرایط فرهنگی و اقتصادی جامعه در زمینه ازدواج، افزایش سن ازدواج در جامعه است. به عبارت دیگر فراهم کردن حداقل شرایط برای ازدواج و شروع زندگی مشترک آنقدر سخت و طولانی است که اغلب جوانان از لحاظ اقتصادی باید تا سنین میانسالی صبر کنند. در میانسالی در حالی که آتش اشتیاق آنان به ازدواج کمسو شده است، استقلال و آزادی فردی برای آنها اوّلین اولویت است. پس دل کندن از آزادی و عدم تعهد شخصی و پذیرش تعهدات ازدواج کار آسانی نیست.

• تهاجم فرهنگی

تغییر نگرشهای فرهنگی و کمرنگ شدن باورهای مذهبی و اخلاقی از دیگر دلایل رواج ازدواج سفید است. حقیقت تلخ این است که ازدواج سفید با هیچیک از مبانی شرعی و عرفی ما تطابق ندارد. رواج تابوشکنی و زیر پا گذاشتن عرف اخلاقی جامعه در مورد روابط زن و مرد که از اهداف تهاجم فرهنگی است نقش مهمی در رواج چنین پدیدهای دارد. سادهترین و مؤثرترین ابزار تهاجم فرهنگی نیز فیلمها و سریالهایی است که به مدد اینترنت و ماهواره در دسترس اغلب مردم قرار دارد.

• معضلات اجتماعی

تمامی موارد فوق در وهله اوّل موجب ایجاد معضلاتی نظیر طلاق عاطفی زوجین، افزایش آمار طلاق و به تبع آن افزایش زنان و مردان مطلقه در جامعه میشود. در نتیجه نیاز طبیعی زنان و مردان از راه شرعی و قانونی ارضا نمیشود و راه برای بیراهههایی چون ازدواج سفید باز میشود.

مزایا و معایب ازدواج سفید

در ابتدا باید گفت ذکر مزایا برای پدیدهای مانند ازدواج سفید که ناهنجاری آن اثبات شده است شاید معقول نباشد. امّا از آنجایی که واکاوی عمیق و بدون جانبداری در هر مسئلهای بهترین گزینه برای آگاهسازی مردم است ما در این مطلب از سایت عروسکو به ذکر توأمان مزایا و معایب ازدواج سفید میپردازیم. افرادی که در فضاهای گوناگون درخواست ازدواج سفید خود را مطرح میکنند مزایای آن را این گونه توصیف میکنند.

• آزمون میزان سازگاری

برخی از افرادی که به ازدواج سفید روی آوردند دلیل این امر را آزمون میزان سازگاری با یکدیگر عنوان میکنند. آنها ادعا میکنند هیچ چیز به اندازه تجربه زندگی واقعی در کنار یکدیگر نمیتواند موجب آشنایی با روحیات و اخلاق طرفین شود.
در پاسخ باید گفت چنین ادعایی که ازدواج سفید مقدمه ازدواج رسمی است عذر بدتر از گناه است. زیرا اساساً آشنایی پیش از ازدواج در قالب نامزدی و یا در صورت نیاز برقراری عقد موقت قابل اجراست. عقد موقت نیز مطابق توافق طرفین میتواند با کمترین تعهد مالی حتّی یک شاخه گل برقرار شود. پس از آن طرفین تا حصول آشنایی کامل میتوانند رفت و آمد داشته باشند. بنابراین ضرورتی برای ازدواج سفید وجود ندارد.

• امنیت اقتصادی

متأسفانه بسیاری از افراد به دلیل عدم توانایی در تأمین مخارج زندگی و به خصوص مسکن به این امر روی میآورند. برای برخی از آنها ازدواج سفید تنها راه چاره و برای برخی دیگر راهی برای صرفهجویی مالی است.

• تجربه روابط متنوع

آزادی روابط، تجربه روابط متنوع و آزادی جنسی از دیگر دلایل اقبال جوانان به ازدواج سفید است. گسترش افکار فمینیستی در میان زنان و دختران جامعه و تنوعطلبی مردان موجب شده آنها از این بیبند و باری به عنوان مزایای ازدواج سفید یاد کنند. در حالی که وضعیت کنونی جوامع غربی که نهایت آزادی جنسی را تجربه کردهاند و هماکنون به فجایعی چون همجنسبازی و ارتباط با حیوانات رسیدهاند انتهای این مسیر را به وضوح نشان میدهد. بیدلیل نیست که پروردگار خالق انسان و غرائز او تنها راه آرامش انسان را بهرهمندی از روابط جنسی در قالب ازدواج میداند.

معایب ازدواج سفید

باز تکرار میکنیم اصل موضوع ازدواج سفید سراسر عیب و ناهنجاری است. مواردی که در ادامه ذکر میشود در واقع پیامدهای منفی ازدواج سفید است.

• از دست دادن امنیت روانی

اوّلین قاعده ازدواج سفید، عدم تعهد زوجین به تداوم رابطه است. یعنی در هر لحظه هریک از زوجین میتواند به این ارتباط پایان دهد. چنین توافقی گرچه در ظاهر، ضامن آزادی فردی است ولی در باطن، آسیبهای جدی روانی به ویژه برای زنان به دنبال دارد. زیرا زنان ذاتاً بخش گریزناپذیر ارتباط جنسی را وابستگی عاطفی میدانند. در جامعه امروز که حتّی زنان و مردان متأهل به سادگی و به دلایل نه چندان مهم، طلاق را انتخاب میکنند از چنین رابطهای نمیتوان انتظار دوام و ماندگاری داشت. امّا وصل و فصل هر رابطه عاطفی هرچند کوتاه، زخمی در روان آدمی باقی میگذارد که تا پایان عمر همراه او خواهد بود. در نتیجه حضور در چنین رابطهای که تضمینی برای تداوم آن وجود ندارد برای زنان بسیار آسیبزاست. علاوه بر آن رضایت عاطفی و آرامش درونی که از اهداف ازدواج است در ازدواج سفید حاصل نمیشود.

• فروپاشی نهاد خانواده

هر انسانی توان عاطفی خاصی دارد که برای تشکیل خانواده و پرورش فرزند در وجود او به ودیعه نهاده شده است. عدم ثبات ازدواج سفید و صرف توان عاطفی برای رابطهای که سرانجام آن نامعلوم است تنها سبب نابودی توان عاطفی فرد و احساس سرخوردگی در او میشود. ضمن اینکه گسترش این روابط یا موجب کاهش فرزندآوری در جامعه میشود و یا فرزندان نامشروع بلاتکلیفی را در جامعه رها میسازد.

• رواج بیمسئولیتی

آمارها نشان میدهد عدم تعهد شرعی و قانونی در ازدواج سفید مسئلهای است که مانع دوام این رابطه میشود. در نتیجه این افراد و به خصوص مردان، به عدم پذیرش مسئولیت عادت کرده و جهان را حول محور امیال و غرائز خود میبینند. حتّی آسیب حاصل از احتمالاتی مانند فرزند ناخواسته تنها متوجه زنان است زیرا طبق توافق، مرد مسئولیتی در قبال این رابطه ندارد. ( این مقاله را هم بخوانید! اگر مردی این خصوصیات را داشت در رابطه با او تجدید نظر کنید! )

درخواست ازدواج سفید

مشاهده آگهی درخواست ازدواج سفید در فضای اینترنت حتّی از جانب زنان، نشانه آن است که زنگ خطر ازدواج سفید در جامعه ما به صدا درآمده است. تقویت بنیان خانواده، آگاهسازی مردم، حذف آداب و رسوم غلط و هزینههای سرسامآور ازدواج و البته تأمین اقتصادی مردم و به خصوص جوانان از جمله اقداماتی است که باید برای مقابله با این پدیده شوم اجرایی شود. نباید فراموش کنیم تنها محکوم کردن و حذف نشانههای ظاهری چنین پدیدههایی فقط پاک کردن صورت مسئله است. حل مسئله نیاز به برنامهریزی دقیق و ارائه تسهیلات برای ترویج ازدواج آسان جوانان دارد.